اجایل
سؤال خیلی مهمیه 🌹 چون اسکرام هم در واقع یکی از چارچوب‌های اجایل (Agile) محسوب میشه.
بیایم اصول Agile در برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار رو مرحله‌به‌مرحله مرور کنیم:
—
📜 مانیفست اجایل (Agile Manifesto)
چهار اصل کلیدی داره:
1. افراد و تعاملات مهم‌تر از فرایندها و ابزارها هستن.
👉 یعنی همکاری تیمی از هر ابزار مدیریتی مهم‌تره.
2. نرم‌افزار قابل اجرا مهم‌تر از مستندسازی گسترده است.
👉 یعنی محصول کار کنه، حتی اگه سندهای رسمی زیاد نباشن.
3. همکاری با مشتری مهم‌تر از مذاکره بر سر قرارداد است.
👉 یعنی نیاز واقعی مشتری در اولویت باشه، نه فقط قرارداد.
4. پاسخ‌گویی به تغییرات مهم‌تر از پیروی از یک برنامه‌ی ثابت است.
👉 یعنی نرم‌افزار باید منعطف باشه و بتونه با تغییر شرایط سازگار بشه.
—
🔹 اصول دوازده‌گانه اجایل (Agile Principles)
این‌ها جزئیات بیشتری از فلسفه اجایل رو توضیح میدن:
1. رضایت مشتری با تحویل سریع و مستمر نرم‌افزار ارزشمند.
2. پذیرش تغییر نیازمندی‌ها، حتی در اواخر پروژه.
3. تحویل نرم‌افزار به‌صورت مکرر (از چند هفته تا چند ماه).
4. همکاری نزدیک کسب‌وکار و توسعه‌دهندگان در طول پروژه.
5. اعتماد به افراد باانگیزه و دادن آزادی عمل به آن‌ها.
6. ارتباط چهره‌به‌چهره بهترین روش انتقال اطلاعات است.
7. نرم‌افزار قابل استفاده، اصلی‌ترین معیار پیشرفت است.
8. توسعه پایدار: تیم باید بتواند با سرعت ثابت کار کند.
9. توجه مداوم به طراحی خوب و کیفیت کد.
10. سادگی (انجام کارهای ضروری و اجتناب از پیچیدگی بی‌مورد).
11. بهترین معماری‌ها و طرح‌ها از تیم‌های خودسازمانده پدید می‌آیند.
12. بازنگری منظم تیم برای بهبود عملکرد و کارایی.
—
✅ خلاصه:
Agile یک طرز فکر (Mindset) برای توسعه نرم‌افزار است که می‌گوید:
کار را به بخش‌های کوچک تقسیم کن.
زود و سریع تحویل بده.
مرتب بازخورد بگیر.
آماده تغییر باش.
تیم رو در مرکز قرار بده.
—
می‌خوای برات این ۱۲ اص
ل اجایل رو به صورت یک جدول خلاصه (کاربرد + مثال واقعی) آماده کنم تا راحت‌تر به خاطر بسپری؟
عالی 👌 بیایم ۱۲ اصل اجایل رو در یک جدول خلاصه کنم، همراه با مثال واقعی در برنامه‌نویسی:
—
📊 جدول اصول اجایل + کاربرد + مثال
اصل اجایل توضیح ساده مثال واقعی در برنامه‌نویسی
1. رضایت مشتری مشتری باید زود به ارزش برسه هر ۲ هفته نسخه آزمایشی اپلیکیشن رو به مشتری تحویل می‌دیم
2. پذیرش تغییر تغییرات طبیعی‌ان، مقاومت نکن اگر مشتری ناگهان بخواد رنگ‌بندی UI تغییر کنه، تیم سریع تطبیق میده
3. تحویل مکرر خروجی‌های کوچک و سریع بده به جای تحویل کل سایت بعد ۶ ماه، هر ماه یک فیچر جدید منتشر کن
4. همکاری نزدیک تیم فنی و کسب‌وکار کنار هم کار کنن برنامه‌نویس‌ها هر هفته با تیم فروش جلسه دارن
5. اعتماد به افراد تیم آزادی عمل داشته باشه مدیر فقط هدف رو میگه، تیم تصمیم می‌گیره چطور کدنویسی کنه
6. ارتباط مستقیم صحبت کردن سریع‌تر از ایمیل و سند دولوپر و طراح UI مستقیم صحبت می‌کنن، نه از طریق مستند ۵۰ صفحه‌ای
7. نرم‌افزار کاربردی معیار موفقیت = نرم‌افزار کار کنه کدی که اجرا میشه و کاربر استفاده می‌کنه، مهم‌تر از داکیومنت‌هاست
8. توسعه پایدار سرعت تیم ثابت باشه تیم هفته‌ای ۴۰ ساعت کار می‌کنه، نه اینکه آخر پروژه ۸۰ ساعت کار کنه
9. توجه به کیفیت طراحی و کد تمیز = آینده راحت‌تر رعایت Clean Code و تست‌نویسی برای جلوگیری از باگ‌های بعدی
10. سادگی کمترین کد برای بیشترین ارزش به‌جای ساخت موتور جستجوی پیچیده، اول یک جستجوی ساده بساز
11. تیم خودسازمانده تصمیم‌گیری داخل تیم انجام بشه تیم توسعه خودش معماری پروژه رو انتخاب می‌کنه
12. بازنگری منظم تیم مدام یاد بگیره و بهتر بشه آخر هر اسپرینت جلسه Retrospective برای اصلاح روش کار
اسکرام (Scrum) یک فریم‌ورک (چارچوب) برای مدیریت پروژه‌های پیچیده و به‌ویژه توسعه نرم‌افزار است که بر پایه‌ی اصول چابک (Agile) ساخته شده.
در واقع اسکرام روشی است برای اینکه تیم‌ها بتوانند به‌صورت تدریجی، تکرارشونده و خودسازمانده محصولی با کیفیت بالا بسازند.
—
اصول اصلی اسکرام:
1. تکرارشونده و افزایشی بودن → کار در بازه‌های زمانی کوتاه (اسپرینت‌ها) انجام می‌شود.
2. تیم خودسازمانده → تیم توسعه خودش تصمیم می‌گیرد چطور کار را انجام دهد.
3. بازخورد سریع → بعد از هر اسپرینت، نتیجه بررسی و اصلاح می‌شود.
4. شفافیت → همه بدانند چه کاری در حال انجام است و چه وضعیتی دارد.
—
اجزای کلیدی اسکرام
نقش‌ها:
مالک محصول (Product Owner): مسئول تعیین نیازمندی‌ها و اولویت‌ها.
مستر اسکرام (Scrum Master): مسئول اجرای درست اسکرام و رفع موانع تیم.
تیم توسعه (Development Team): کسانی که کار واقعی توسعه را انجام می‌دهند.
رویدادها (Events):
اسپرینت (Sprint): چرخه‌ی کاری کوتاه (معمولاً ۲ تا ۴ هفته).
جلسه برنامه‌ریزی اسپرینت (Sprint Planning).
اسکرام روزانه (Daily Scrum / Stand-up): جلسه‌ی کوتاه روزانه (۱۵ دقیقه).
بازبینی اسپرینت (Sprint Review).
پس‌نگری اسپرینت (Sprint Retrospective): برای بهبود فرآیند.
آرتیفکت‌ها (Artifacts):
بک‌لاگ محصول (Product Backlog).
بک‌لاگ اسپرینت (Sprint Backlog).
افزوده (Increment): محصول قابل ارائه بعد از هر اسپرینت.
—
🔑 خلاصه: اسکرام یک چارچوب سبک و انعطاف‌پذیر برای مدیریت پروژه است که با تقسیم کار به بخش‌های کوچک و گرفتن بازخورد سریع، کمک می‌کند تیم‌ها سریع‌تر و با کیفیت‌تر به نتیجه برسند.
می‌خوای برات یه مثال سا
ده و تصویری از اسکرام در زندگی روزمره بزنم تا راحت‌تر جا بیفته؟
—
🔑 خلاصه: اجایل میگه «کم کم، سریع، قابل تغییر، و با تمرکز روی ارزش واقعی برای مشتری» نرم‌افزار بسازیم.
می‌خوای برات این جدول رو به شکل پوستر تصویری (اینفوگرافیک ساده) هم دربیارم تا برای مرور سر
یع همیشه دم دست داشته باشی؟
اسکرام (Scrum) یک فریم‌ورک (چارچوب) برای مدیریت پروژه‌های پیچیده و به‌ویژه توسعه نرم‌افزار است که بر پایه‌ی اصول چابک (Agile) ساخته شده.
در واقع اسکرام روشی است برای اینکه تیم‌ها بتوانند به‌صورت تدریجی، تکرارشونده و خودسازمانده محصولی با کیفیت بالا بسازند.
—
اصول اصلی اسکرام:
1. تکرارشونده و افزایشی بودن → کار در بازه‌های زمانی کوتاه (اسپرینت‌ها) انجام می‌شود.
2. تیم خودسازمانده → تیم توسعه خودش تصمیم می‌گیرد چطور کار را انجام دهد.
3. بازخورد سریع → بعد از هر اسپرینت، نتیجه بررسی و اصلاح می‌شود.
4. شفافیت → همه بدانند چه کاری در حال انجام است و چه وضعیتی دارد.
—
اجزای کلیدی اسکرام
نقش‌ها:
مالک محصول (Product Owner): مسئول تعیین نیازمندی‌ها و اولویت‌ها.
مستر اسکرام (Scrum Master): مسئول اجرای درست اسکرام و رفع موانع تیم.
تیم توسعه (Development Team): کسانی که کار واقعی توسعه را انجام می‌دهند.
رویدادها (Events):
اسپرینت (Sprint): چرخه‌ی کاری کوتاه (معمولاً ۲ تا ۴ هفته).
جلسه برنامه‌ریزی اسپرینت (Sprint Planning).
اسکرام روزانه (Daily Scrum / Stand-up): جلسه‌ی کوتاه روزانه (۱۵ دقیقه).
بازبینی اسپرینت (Sprint Review).
پس‌نگری اسپرینت (Sprint Retrospective): برای بهبود فرآیند.
آرتیفکت‌ها (Artifacts):
بک‌لاگ محصول (Product Backlog).
بک‌لاگ اسپرینت (Sprint Backlog).
افزوده (Increment): محصول قابل ارائه بعد از هر اسپرینت.
—
🔑 خلاصه: اسکرام یک چارچوب سبک و انعطاف‌پذیر برای مدیریت پروژه است که با تقسیم کار به بخش‌های کوچک و گرفتن بازخورد سریع، کمک می‌کند تیم‌ها سریع‌تر و با کیفیت‌تر به نتیجه برسند.
می‌خوای برات یه مثال سا
ده و تصویری از اسکرام در زندگی روزمره بزنم تا راحت‌تر جا بیفته؟
خیلی سؤال خوبی پرسیدی 👌
بیایم مرحله به مرحله توضیح بدم:
—
🔹 تفاوت مالک محصول (Product Owner) و مدیر محصول (Product Manager)
این دو نقش شباهت‌هایی دارن، اما یکسان نیستن:
مدیر محصول (Product Manager):
بیشتر خارج از تیم اسکرام تعریف میشه.
مسئولیت چشم‌انداز کلی محصول، بازار، رقبا و استراتژی تجاری رو بر عهده داره.
تصمیم می‌گیره محصول در چه مسیری حرکت کنه، چه ارزش‌هایی ایجاد کنه و به چه بازار یا مشتریانی خدمت بده.
نگاهش کلان و استراتژیک هست.
مالک محصول (Product Owner):
نقشی مشخص در چارچوب اسکرام است.
مسئولیت اصلیش مدیریت بک‌لاگ محصول (Product Backlog) و اولویت‌بندی کارهای تیم توسعه است.
نماینده‌ی صدای مشتری در تیم توسعه محسوب میشه.
نگاهش بیشتر عملیاتی و تاکتیکی است، تا تیم بدونه دقیقاً در اسپرینت بعدی چه باید بسازه.
📌 ساده بگم:
مدیر محصول میگه: “محصول ما باید مشکل فلان بخش بازار رو حل کنه.”
مالک محصول میگه: “در اسپرینت بعدی باید این فیچر رو پیاده‌سازی کنیم چون بیشترین ارزش رو داره.”
—
🔹 بک‌لاگ (Backlog) چیست؟
بک‌لاگ به معنای “لیست کارهای باقی‌مانده” است.
در اسکرام دو نوع بک‌لاگ داریم:
1. بک‌لاگ محصول (Product Backlog):
لیستی پویا و اولویت‌بندی‌شده از همه‌ی قابلیت‌ها، نیازمندی‌ها، باگ‌ها و وظایفی که محصول باید داشته باشه.
توسط مالک محصول مدیریت میشه.
همیشه تغییر می‌کنه (با بازخورد مشتری، شرایط بازار و یادگیری تیم).
🔸 مثال: “امکان ورود با گوگل”، “رفع باگ کندی صفحه پروفایل”، “افزودن بخش جستجوی پیشرفته”.
2. بک‌لاگ اسپرینت (Sprint Backlog):
زیرمجموعه‌ای از بک‌لاگ محصول هست که تیم تصمیم می‌گیره در یک اسپرینت خاص روی اون‌ها کار کنه.
توسط تیم توسعه انتخاب و اجرا میشه.
🔸 مثال: اگر محصول ۱۰۰ آیتم بک‌لاگ داشته باشه، تیم برای اسپرینت بعدی ۷-۱۰ آیتم رو انتخاب می‌کنه.
—
✅ پس:
بک‌لاگ محصول = همه‌ی کارهای ممکن برای محصول (لیست کامل).
بک‌لاگ اسپرینت = بخشی از اون لیست که در یک چرخه (اسپرینت) انجام میشه.
—
می‌خوای برات یه نمودار تصویری
بک‌لاگ محصول → بک‌لاگ اسپرینت → افزایش محصول (Increment) بکشم تا راحت‌تر جا بیفته؟